Nieuwe woningen bouwen die níet massaal naar bewoners van omliggende steden gaan, maar juist naar eigen jonge inwoners. Gemeenten rond Utrecht zijn zeer enthousiast over een aanpassing van de Huisvestingswet. ,,Ook voor dertigers biedt dit kansen om hier te blijven.”

Marco Gerling 04-12-21, 07:30

Jarenlang heb je gespaard en dan zie je op Funda eindelijk die betaalbare woning in je eigen woonplaats voorbij komen. Enthousiast bel je onmiddellijk de makelaar, die je vertelt dat je op een lijst komt met tientallen belangstellenden. Na bezichtiging zie je jezelf er al helemaal wonen: je eerste eigen huis. Je brengt direct een zo hoog mogelijk bod uit.

Grote teleurstelling

Maar dan volgt de grote teleurstelling: de woning gaat naar iemand anders. Vaak een koper uit de grote stad, die veel meer kon bieden doordat hij forse overwaarde incasseert bij de verkoop van zijn eigen huis. Voor heel veel twintigers die een huis willen kopen in bijvoorbeeld Houten, Utrechtse Heuvelrug, Vijfheerenlanden of Veenendaal is dit de realiteit.

Maar daar komt verandering in, nu aanpassing van de wet aanstaande is. Hierdoor is een voorrangsregeling voor eigen inwoners niet langer taboe: 30 procent van nieuwbouwprojecten mag aangewezen worden voor (jonge) eigen inwoners.

Bij nieuwbouwwoningen tot 355.000 euro zou door de nieuwe wetgeving bijna een derde gereserveerd kunnen worden voor eigen starters binnen een gemeente. © ANP

In Vijfheerenlanden is al ervaring met een soortgelijke voorrangsregeling, bij nieuwbouwproject Tuinhof. Hier krijgen starters uit deze gemeente voorrang boven mensen van buiten de gemeentegrenzen, bijvoorbeeld uit Utrecht. Dat kan, omdat de projectontwikkelaar daar bewust voor kiest. Die mag dat doen en kan dat ook doen, omdat door de krapte op de woningmarkt zijn woningen toch wel verkocht raken.

Dat dit juridisch nu mogelijk wordt, is heel mooi, met de zo scheef gegroeide woning­markt

Woordvoerder Vijfheerenlanden

Niet toegestaan

Dezelfde voorrang geven aan eigen inwoners is nu voor gemeenten nog niet toegestaan maar gaat dat wel worden. ,,En dat is precies waar de gemeenteraad ook om gevraagd heeft bij ons”, zegt een woordvoerder van Vijfheerenlanden.

,,Dat dit juridisch nu mogelijk wordt, is heel mooi, met de zo scheef gegroeide woningmarkt.” Ze noemt Hoef en Haag als nieuwbouwlocatie in de gemeente (tussen Vianen en Hagestein) waar de nieuwe regeling heel goed toegepast zou kunnen worden en eigen inwoners kansen kan bieden.

Nu nog zien zij tot hun frustratie dat driekwart van de nieuwbouw hier naar mensen van buiten de gemeente (lees: naar Utrechters) gaat. ,,Dat dit straks kan, helpt bij de binding van inwoners met onze gemeente, is belangrijk voor de lokale economie én voor de samenstelling van onze dorpen.”

Een bouwvakker aan het werk op een bouwplaats in Utrecht. © ANP

Die binding is ook precies de bedoeling van de nieuwe regeling, voor huizen tot 355.000 euro. De wet moet volgend jaar zijn aangepast. ‘Deze situatie is onwenselijk’, stelt het ministerie. ,,Het is belangrijk dat er ook plek komt en blijft voor de mensen die een binding hebben met de gemeente; de leraren, de verpleegkundigen, de politieagent”, zegt demissionair minister Kajsa Ollongren. ,,Het is belangrijk dat zij kunnen blijven wonen waar zij werken.”

Kansen voor dertigers

Een woordvoerder van de gemeente Houten stelt: ,,Dit biedt ook dertigers kansen om hier te blijven wonen. Nu nog is de uitstroom groot en dat zorgt voor vergrijzing. Zo’n soort regeling is precies waar onze inwoners erg op aandringen bij besprekingen over woningbouw. Vooral in de kleine kernen speelt dit.” Hij noemt Het Eiland van Schalkwijk als voorbeeld. Daar komen tientallen nieuwbouwwoningen, ook voor starters. ,,We zochten nog naar een regeling om hier mensen uit eigen gemeente voorrang te geven. Hier gaan wij gebruik van maken.”

En ook andere Utrechtse gemeenten kijken reikhalzend uit naar de wetswijziging. Een woordvoerder van Veenendaal zegt: ,,Dit biedt kansen voor woningen voor lokale jongeren én ouderen op specifieke locaties. Het sluit ook aan bij ons beleid dat mensen die een sociale huurwoning achterlaten voorrang hebben bij een sociale koopwoning.”

Bron: Algemeen Dagblad