Voorzitter, dankuwel. Voor ons ligt de begroting 2023. Een jaar waarin veel van onze flexibiliteit gevraagd zal worden. Alweer. Corona staat weliswaar in de wachtkamer maar de dreiging blijft. We hebben te maken met een energiecrisis en hoge inflatie. Seyst.Nu maakt zich grote zorgen om alle inwoners van Zeist en speciaal om de bijstandsgerechtigden, onze ouderen en ondernemers. Gelukkig komen er meerdere regelingen vanuit het Rijk maar wat gemist wordt is een specifieke aktie op kort termijn vanuit de gemeente, speciaal voor onze minima. De begroting spreekt immers van een levendige economie. Voor Seyst.Nu is een levendige economie gelijk aan een levendig dorp met kernen, een levendige samenleving.
Met een levendige samenleving hangt bestaanszekerheid nauw samen. Het zal u niet zijn ontgaan, alles is duurder geworden. Met duurdere grondstoffen en stijgende energieprijzen wordt niet alleen het product duurder maar de consument heeft minder te besteden. Om ervoor te zorgen dat de cirkel van klant naar ondernemer naar klant gesloten blijft is het nu zaak als Raad om de broekriem aan te trekken en nog kritischer te zijn op de uitgaven die we doen. Uitgaven met geld van onze inwoners die dat momenteel zelf hard nodig hebben. Seyst.Nu zegt: zeg vaker nee voor ruimte in de Zeisterse portemonnee en stelt voor om alle gemeentelijke lasten het komende jaar zo laag mogelijk te houden. Denk hierbij aan geen verhoging OZB en laten we de precarioheffing nog een jaar uitstellen. Hoe kijkt het College hiernaar? Voor huiseigenaren, ondernemers en woningcorporaties kan dit net dat beetje lucht geven dat ze helpt door te gaan. Immers vele ondernemers zijn druk bezig de verkregen coronasteun (of een deel hiervan) terug te betalen. Voor een beetje ondernemer (horecazaak, slager, bakker) is het energieplafond heel snel aangeraakt waarna zij weer in de reguliere hoge tarieven vallen. Er worden plannen gemaakt voor een energievergoeding voor energie intensieve bedrijven. Maar welke ondernemingen hieronder vallen en andere details zijn nog niet bekend. Wat wel bekend is, is dat we een levendige economie, een levendig centrum beogen. Aan het College danwel de Rekenkamer wil Seyst.Nu vragen of er inzake de verleende coronasteun een evaluatie beschikbaar is. Is het geld goed besteed?
Woonkansen voor iedere levensfase en ieders portemonnee. Seyst.Nu kan niet anders dan hier volledig achter staan.
De huidige huisvestingswet geeft gemeenten al de mogelijkheid om de helft van de huurwoningen toe te wijzen aan mensen met een economische of maatschappelijke binding. Van die helft mag maximaal 25% voor de eigen inwoners worden gereserveerd. Het streven is dat begin 2023 dit opgehoogd wordt naar 50 procent. Gaat het College dit daadwerkelijk doen voor onze inwoners?
In de begroting lezen we dat doorstroming in de buurt of wijk gestimuleerd wordt door in te zetten op toegankelijke nieuwbouw en afspraken over toewijzing in geval van sociale huurwoningen. Seyst.Nu vind het heel belangrijk dat inwoners die dat willen in hun eigen wijk en/of dorp naar een meer passende woning kunnen verhuizen. Laat ouderen met een gelijke huur overgaan. Dit biedt mooie kansen voor de doorstroming. We willen toch samen die versnellingsaktie? Hoe denken we dat te gaan doen? De ambitie is er en er wordt voldoende verkend maar wanneer wordt er daadwerkelijk doorgepakt zodat er meer gebouwd wordt voor ouderen, jongeren en statushouders? Wat vindt de Raad en het College hiervan?
Hoeveel mensen wordt het daadwerkelijk aangeboden door te stromen zodat grotere huizen vrijkomen?
Het is de taak van de gemeente om ervoor te zorgen dat mensen zo lang mogelijk thuis kunnen blijven wonen. De gemeente geeft ondersteuning thuis vanuit de WMO aan mensen die niet op eigen kracht zelfredzaam zijn. In de begroting zien we dat er jaarlijks tot aan 2026 minder begroot wordt voor WMO. Wij hebben begrepen van de wethouder dat de gemeente vanuit het Rijk minder budget gaat krijgen voor de zorg en het welzijn van onze inwoners, onze ouderen en jeugd. Een en ander houdt verband houdt met de aankomende transformatie in het sociaal waarmee de inwoner zelf en met zijn eigen natuurlijke omgeving de oplossing, of een deel hiervan, realiseert. Dit heet mensen in hun eigen kracht zetten maar dit zou nooit gebruikt mogen worden als bezuinigingsopdracht. Dat is niet in je eigen kracht zetten maar aan je lot overlaten. Blijft overeind dat de gemeente minder geld gaat krijgen. Maar de gemeente bepaalt WEL haar eigen begroting. Het is dus een keuze waar de gemeente geld aan uit gaat geven. Een keuze waar wij als Raad inspraak in hebben. Regionale samenwerkingsverbanden hebben laten zien dat de Raad minder of geen zeggenschap krijgt of heeft. Bij de begrotingsvraagstukken ligt het risico juist bij de zorg en het welzijn. Als dit regionaal wordt weggezet, wat kan de Raad hier dan nog mee? Seyst.Nu vindt deze ontwikkeling onwenselijk en roept de andere partijen op ermee in te stemmen dat preventie een vraagstuk blijft waar de Raad over gaat en dat hier in het opzetten van een regionale preventiestructuur rekening mee gehouden wordt.
Vraag aan het College hierbij is, hoe behoud de Raad haar rol en verantwoordelijkheid bij het opzetten van een regionale preventie structuur?
Seyst.Nu mist in de begroting de optie om opkoopbescherming en zelfbewoningsplicht op te nemen. Hiermee wordt vermeden dat aangeboden koopwoningen bij zogenaamde huisjesmelkers terecht komen die deze woningen voor vaak hoge kosten verhuren. Wat doet het College hier nu actief mee?
Seyst.Nu heeft vragen gesteld omtrent bouwen voor permanente en/of tijdeljik woningen voor statushouders en woningzoekenden. Is deze bouw uitgesteld, komt er nog informatie over en zal dit project extra kosten meebrengen die nog niet in de begroting zijn opgenomen? Hier hebben wij een ambtelijke reactie op gekregen dat het antwoord volgt. Wanneer kunnen wij een antwoord verwachten? We willen toch nu gaan bouwen?
Terugkomend op dat levendige centrum. In de begroting staat: “we werken verder aan concentratie van winkels in het kernwinkelgebied”. Het leegstandsbeleid wordt aangepakt. Heel mooi, onze vraag is hoe ? Er is veel geld gestoken in het centrum, er is gestuurd op veilig fietsen en er is een retail perspectief door de gemeente opgemaakt. We hebben een centrum manager verbonden aan Hart voor Zeist, wat gesubsidieerd wordt door de gemeente. De ondernemers vinden de manager “weinig zichtbaar”. Is dit niet een puntje voor verbetering? Ondanks behoorlijk grote investeringen gaan meerdere grote ketens (C&A, ONLY, DOUGLAS) Zeist verlaten of hebben dit al gedaan. Ligt het aan de lokale lasten? Aan de bereikbaarheid?
Een rondje makend over de Slotlaan, Emmaplein en de Voorheuvel zien wij dat er zich zeker nieuwe ondernemers gevestigd hebben. Hier zijn we heel blij mee. Van de 13 nieuwe ondernemers zijn er 7 non food ondernemingen. Daar tegenover staan er nog steeds 16 panden leeg, klaar om verhuurd te worden aan nieuwe enthousiaste ondernemers.
Het aanbod in het MKB zou van Seyst.Nu wat gevarieerder mogen, denkend aan speciaal zaken. Eetgelegenheden en kappers hebben we inmiddels voldoende. Natuurlijk heeft de gemeente hier niet het laatste woord in, maar zou het College niet een voorbeeld kunnen nemen aan de gemeente Wijk bij Duurstede die actief stuurt op het aantrekken van succesvolle ondernemers uit de regio? Kom ook bij ons een zaak runnen.
Dit signalerende denken wij dat er nog geen reden is de loftrompet te blazen. Huidige en nieuwe ondernemers hebben te kampen met hoge energiekosten. Consumenten hebben minder te besteden. En wat gaat het coronavirus ditnajaar doen? Het weerstandsvermogen is van groot belang en we vinden dit dat dit snel naar het gewenste percentage teruggebracht wordt.
Seyst.Nu vindt mobiel zijn een belangrijk onderdeel van een gezond en rijk leven. Mobiel zijn brengt ons op het werk, bij onze vrienden, naar sport en verenigingen en maakt dat we onze inkopen kunnen doen. Het is daarom heel belangrijk dat er goede en veilige manieren zijn om van A naar B te komen. Renoveren en herinrichten van fiets- en voetpaden is hierin essentieel. Denk aan de stoepen in de Bloemenbuurt die door boomwortels en eerdere graafwerkzaamheden voor een onveilige situatie zorgen voor onze ouderen. Overigens speelt dit in veel van onze oudere wijken en in Zeist west vooral rond de parkeerplekken. Zeker een aandachtspunt.
De fietspaden op de 1e en 2e Hogeweg, de Slotlaan en Voorheuvel zijn mooi breed maar niet overzichtelijk. Het is onduidelijk dat het een fietspad is, het is onduidelijk waar het voetpad begint. Seyst.Nu pleit voor fietssymbolen op de fietspaden zodat het voor iedereen duidelijk wordt. Hiermee samenhangend voordeel is dat de Slotlaan ongemoeid blijft en niet weer in een zandbak verandert wat de ondernemers er nu niet bij kunnen hebben. Wat vindt het College hiervan? (12). Gaat u dit als College evalueren?
Wij vragen hoe het College aankijkt tegen de nachtelijke problemen op de Steynlaan met overlast voor de bewoners en of zij daar samen met de ondernemers verandering in gaat brengen?
Veiligheid staat in nauw verband met mobiliteit. In de begroting zien wij grote inzet op preventie wat zeker een goede start is, vooral bij cybercrime. Echter overlast op straat, in alle vormen, behoeft meer dan preventie helaas. Seyst.Nu pleit voor meer inzet door BOA’s, deze is door het College omarmd en toegezegd. In Vollenhove is inmiddels met succes een extra Buurt BOA ingezet. Wij zouden graag zien dat er in Zeist West, het centrum en de kernen ook BOA’s worden ingezet. Om deze BOA’s wat steviger in het zadel te krijgen en zonder voorbij te gaan aan de juiste instelling dat veel met praten op te lossen is, stelt Seyst.Nu voor deze mensen uit te rusten met pepperspray en een wapenstok. Deze uitrusting is voor veiligheid van inwoners en de BOA zelf. Zij dragen dit bij zich zodat ze assistentie kunnen oproepen maar ondertussen wel afstand kunnen houden om op deze manier de veiligheid van de ander en henzelf te borgen. Hoe krijgt de Raad en het College hier tegen aan? Wij dienen hiervoor een motie in.
Hoe denkt het College de gemeente Zeist aan het einde van het jaar financieel gezond te houden. Wij als Seyst.Nu willen hier graag positief in meedenken.